Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε την Τετάρτη δέσμη 13 τροποποιητικών νομοσχεδίων, τα οποία αποσκοπούν σε ρύθμιση της αυτόματης εγγραφής των πολιτών στον μόνιμο εκλογικό κατάλογο, ο οποίος παρέχει το δικαίωμα συμμετοχής σε όλες τις εθνικές εκλογές, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, τη μείωση του ηλικιακού ορίου για το δικαίωμα του εκλέγειν στα 17 έτη και την υιοθέτηση της άδειας οδήγησης, ως μέσο ταυτοποίησης στα εκλογικά κέντρα.
Ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου ανέφερε μετά την συνεδρίαση του Υπουργικού ότι το πακέτο των νομοθετικών τροποποιήσεων θα κατατεθεί στη Βουλή για συζήτηση και ψήφιση, με στόχο οι αλλαγές να εφαρμοστούν ενόψει των Βουλευτικών Εκλογών του 2026.
Επεσήμανε ότι οι προτεινόμενες νομοθετικές αλλαγές αποσκοπούν στην απλοποίηση και τον εκσυγχρονισμό της εκλογικής διαδικασίας και υλοποιούνται σε συνέχεια της εξαγγελίας του Προέδρου της Δημοκρατίας, στην παρουσίαση των προτεραιοτήτων της Κυβέρνησης τον περασμένο Ιανουάριο.
«Σκοπός των τροποποιήσεων είναι να διευκολυνθούν οι πολίτες στην πρόσβαση και τη συμμετοχή τους στην άσκηση του δικαιώματος του εκλέγειν, καθώς και η προσαρμογή των εκλογικών διαδικασιών στη σύγχρονη εποχή», ανέφερε ο Υπουργός Εσωτερικών.
Πρόσθεσε ότι πρόθεση είναι η ενδυνάμωση της συμμετοχικής δημοκρατίας, ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους, και η ενθάρρυνση της συμμετοχής περισσότερων πολιτών στις εκλογικές διαδικασίες.
Επιπρόσθετα, είπε ο κ. Ιωάννου, και με στόχο την αντιμετώπιση του φαινομένου της παράνομης μεταφοράς εκλογικών δικαιωμάτων με τη δήλωση ψευδών διευθύνσεων, που παρατηρείται συχνά πριν από τις εκλογές ανάδειξης Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στη δέσμη των τροποποιητικών ν/σ προβλέπεται ότι η διαδικασία για διόρθωση του εκλογικού καταλόγου, λόγω αλλαγής της διεύθυνσης κατοικίας του εκλογέα, δεν θα εφαρμόζεται για περίοδο ενός χρόνου πριν τη διενέργεια των γενικών εκλογών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εξαιρουμένων των περιπτώσεων νέων εγγραφών.
Παράλληλα, σημείωσε, «καταργείται το εκλογικό βιβλιάριο για νέες εγγραφές στον εκλογικό κατάλογο καθώς και η επανέκδοσή του στις περιπτώσεις φθοράς ή απώλειας, λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρησιμότητά του έχει περιοριστεί σημαντικά μετά την τροποποίηση της εκλογικής νομοθεσίας που εισήγαγε τη χρήση του δελτίου πολιτικής ταυτότητας ως μέσο ταυτοποίησης του εκλογέα».
«Εναλλακτικά του δελτίου πολιτικής ταυτότητας, για σκοπούς ταυτοποίησης, οι ψηφοφόροι μπορούν να παρουσιάζουν την άδεια οδήγησης, σε φυσική μορφή ή ψηφιακά μέσω της εφαρμογής “Ψηφιακός Πολίτης”, ενώ το εκλογικό βιβλιάριο εξακολουθεί να είναι αποδεκτό ως έγγραφο ταυτοποίησης των εκλογέων που ήδη το κατέχουν», επεσήμανε ο Υπουργός.
Ερωτηθείς εάν με τις τροποποιήσεις θα αυξηθεί το ποσοστό αποχής, ο κ. Υπουργός ανέφερε ότι, παρόλο που μπορεί να αυξηθεί η αποχή, το γεγονός ότι ρυθμίζεται η αυτόματη εγγραφή στον μόνιμο εκλογικό κατάλογο, θα ωθήσει περισσότερους πολίτες να συμμετάσχουν στις εκλογικές διαδικασίες και να εξασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα.
Σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται, oι εκλογείς θα εγγράφονται στον εκλογικό κατάλογο με βάση την καταχωρημένη διεύθυνσή τους στο σύστημα Αρχείου Πληθυσμού.
Ο οικείος Έπαρχος θα ενημερώνει άμεσα γραπτώς κάθε εκλογέα που εγγράφεται, αναφέροντας τη διεύθυνση κατοικίας, βάσει της οποίας έχει εγγραφεί. Κάθε εκλογέας εγγεγραμμένος στον εκλογικό κατάλογο θα υποχρεούται όπως, σε περίπτωση που η διεύθυνση βάσει της οποίας έχει γίνει η εγγραφή του στον εκλογικό κατάλογο είναι διαφορετική από τη διεύθυνση της κατοικίας του ή σε περίπτωση αλλαγής της διεύθυνσης της κατοικίας του, υποβάλει, εντός 30 ημερών από την ημερομηνία της αλλαγής, αίτηση στον οικείο Έπαρχο, για διόρθωση.
Το κριτήριο της εξάμηνης παραμονής στη Δημοκρατία, που ισχύει αυτή τη στιγμή, παύει να υφίσταται, καθώς ο έλεγχος κατά πόσο πληρείται ή όχι, προϋποθέτει την υποβολή αποδεικτικών στοιχείων από την πλευρά του πολίτη, γεγονός που αντιστρατεύεται την αυτόματη εγγραφή. Αντί αυτού, υιοθετούνται ως κριτήρια η καταχωρημένη στο σύστημα Αρχείου Πληθυσμού διεύθυνση στις ελεύθερες περιοχές και δελτίο ταυτότητας της Δημοκρατίας σε ισχύ.
Στο πλαίσιο της διαφάνειας των εκλογικών διαδικασιών παραμένουν οι διατάξεις που αφορούν την αναθεώρηση του εκλογικού καταλόγου ανά τριμηνία (στις 2 Ιανουαρίου, στις 2 Απριλίου, στις 2 Ιουλίου και στις 2 Οκτωβρίου κάθε έτους), την ανάρτηση των συμπληρωματικών καταλόγων για περίοδο δέκα ημερών για επιθεώρηση και υποβολή τυχόν ενστάσεων από κάθε ενδιαφερόμενο πρόσωπο και την οριστικοποίησή τους για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα πριν τις εκάστοτε εκλογές.
Διευκρινίζεται ότι αυτόματη εγγραφή στον εκλογικό κατάλογο αφορά μόνο τους Κύπριους πολίτες για τον μόνιμο εκλογικό κατάλογο και δεν επεκτείνεται στον ειδικό εκλογικό κατάλογο των Ευρωπαίων πολιτών για τις Εκλογές Ανάδειξης Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τον ειδικό εκλογικό κατάλογο των Ευρωπαίων πολιτών για τις Εκλογές Ανάδειξης Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι εξακολουθούν να απαιτούν την υποβολή σχετικής αίτησης με την προσκόμιση των στοιχείων που καθορίζονται στην κείμενη εκλογική νομοθεσία.
Η κατάργηση του εκλογικού βιβλιαρίου, σύμφωνα με το ΥΠΕΣ, θα μειώσει το διοικητικό κόστος, καθώς δεν θα απαιτείται πλέον η εκτύπωσή τους, η μεταφορά τους στους Κοινοτάρχες για παραλαβή από τους εκλογείς, η επιστροφή των αζήτητων βιβλιαρίων στις Επαρχιακές Διοικήσεις και η αποθήκευσή τους.
Με τα τροποποιητικά νομοσχέδια καταργείται η έκδοση εκλογικού βιβλιαρίου για νέες εγγραφές στον εκλογικό κατάλογο ή επανέκδοση του σε περίπτωση φθοράς ή απώλειας, αλλά παραμένει ως αποδεκτό έγγραφο ταυτοποίησης για όσους εκλογείς είναι ήδη κάτοχοι εκλογικού βιβλιαρίου.
Σε ότι αφορά την άδεια οδήγησης, έχοντας υπόψη το γεγονός ότι οι παλαιού τύπου άδειες οδήγησης λήγουν στην ηλικία των 70 ετών, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη η ταυτοποίηση του εκλογέα με παλιές φωτογραφίες, στα νομοσχέδια προνοείται ως μέσο ταυτοποίησης η άδεια οδήγησης νέου τύπου (με τη μορφή κάρτας ταυτότητας), ο τύπος της οποίας καθορίστηκε σε διάταγμα.
Επίσης θα μπορεί να γίνεται αποδεκτό ψηφιακό αντίγραφο της άδειας οδήγησης μέσω της εφαρμογής «Ψηφιακός Πολίτης».
Παράλληλα, με την τροποποίηση της νομοθεσίας προνοείται όπως, στις αρχές κάθε έτους, πραγματοποιείται διαγραφή των εκλογέων άνω των 100 ετών, που δεν λαμβάνουν θεσμοθετημένη ή κοινωνική σύνταξη.
Τα νομοσχέδια είχαν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση στην πλατφόρμα «η-Διαβούλευση» για περίοδο τεσσάρων βδομάδων από τις 6 Σεπτεμβρίου 2024 μέχρι και τις 7 Οκτωβρίου 2024, ενώ επίσης ενημερώθηκαν σχετικά με τη διαβούλευση και τη δυνατότητα υποβολής τυχόν σχολίων τα κοινοβουλευτικά κόμματα και τα αρμόδια Υπουργεία/Τμήματα/Υπηρεσίες.
Πηγή: ΚΥΠΕ
