Ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες αναχωρεί το Σαββατοκύριακο για τη Γενεύη για την άτυπη συνάντηση 5+1 για την Κύπρο, η οποία θα διεξαχθεί στις 27-29 Απριλίου. Το γεγονός ότι αποτελεί την πρώτη τέτοια συνάντηση που έχει ο ΓΓ εδώ και πάνω από ένα χρόνο, από τότε που ξεκίνησε η πανδημία, δείχνει τον βαθμό της σημασίας που δίνουν σ’ αυτή ο ίδιος κι οι συνεργάτες του.
Η 27η Απριλίου είναι αφιερωμένη σε διμερείς συναντήσεις του ΓΓ με τα μέρη και στην εναρκτήρια δεξίωση. Η δεύτερη μέρα ξεκινά το πρωί με τη συνάντηση της ολομέλειας. Το απόγευμα θα υπάρχουν πολλές διμερείς συναντήσεις του ΓΓ, με τις εγγυήτριες δυνάμεις και τους δύο ηγέτες και το βράδυ ένα δείπνο.
Την τρίτη μέρα θα λάβουν χώρα περισσότερες διμερείς συναντήσεις και πιθανή τριμερής συνάντηση του ΓΓ με τους δύο ηγέτες και στο τέλος η καταληκτική ολομέλεια. Ο ΓΓ έχει ήδη δηλώσει στα μέρη ότι είναι προετοιμασμένος να παραμείνει περισσότερο χρόνο, αν η συνάντηση αποδειχθεί εποικοδομητική.
Πέραν των δύο ηγετών και των Υπουργών Εξωτερικών των εγγυητριών δυνάμεων, στη Γενεύη θα βρίσκεται – χωρίς να είναι μέρος της διάσκεψης – αντιπρόσωπος της Ε.Ε., ο οποίος θα πραγματοποιεί διμερείς συναντήσεις. Για το θέμα αυτό συνομίλησαν την περασμένη Κυριακή οι κ. Γκουτέρες και Μπορέλ. Πάντως, δεν προβλέπεται παρουσία εκπροσώπου της Ε.Ε. σε καμία από τις διαδικασίες της συνάντησης, συμπεριλαμβανομένων της δεξίωσης και του δείπνου. Παρομοίως, δεν αναμένεται ανάλογο με την ΕΕ ρόλο να έχουν στη Γενεύη μόνιμα μέλη του Σ.Α., κάτι που είχε συμβεί στο απώτερο παρελθόν.
Στο διάστημα των διερευνητικών επαφών για τη συνάντηση – η οποία να θυμίσουμε ήταν ιδέα των Τούρκων – όλες οι πλευρές έχουν επιδείξει ετοιμότητα να προσέλθουν με σοβαρότητα, αποφασιστικότητα και εποικοδομητικό τρόπο κι αυτό εκτιμάται σοβαρά από τον ΓΓ. Αναγνωρίζει πως όλοι έρχονται για να πουν αυτά που θέλουν, αλλά και εξίσου για να ακούσουν αυτά θέλουν. Ωστόσο, το σημαντικότερο είναι το ποιες θέσεις θα αφήσουν τελικά στο τραπέζι.
Η ίδια η Τζέιν Χόλ Λουτ εισηγήθηκε τη συνάντηση στον ΓΓ, θεωρώντας ότι αξίζει να γνωρίζουμε αν υπάρχει ή όχι το κοινό όραμα.
Με βάση την ενημέρωση που έχουμε, η άτυπη συνάντηση 5+1 έχει σκοπό να δουν οι συμμετέχοντες και βεβαίως ο ΓΓ, που έχει την εντολή της διαπραγμάτευσης, αν υπάρχει ή όχι κοινό όραμα για το νησί. Στο βαθμό που διαπιστωθεί ότι υπάρχουν τα στοιχεία του κοινού οράματος, να δουν όλοι αν τα μέρη μπορούν να συμφωνήσουν σε μία διαδικασία μέσα στην οποία θα διαπραγματευθούν το πώς να φτάσουν σ’ αυτό το όραμα. Είναι σαφές από εκθέσεις του ΓΓ και ψηφίσματα του Σ.Α. πως αποτελεί ευθύνη των μερών να βαδίσουν αυτό το δρόμο, αλλά τα Ηνωμένα Έθνη είναι προετοιμασμένα να βοηθήσουν.
Ο ΓΓ προσέρχεται στη συνάντηση έχοντας καλέσει τους συμμετέχοντες να μιλήσουν ανοιχτά και να θέσουν στο τραπέζι ιδέες. Να είναι δημιουργικοί, αποφασιστικοί, ευέλικτοι και να δουν αν υπάρχουν τα στοιχεία του κοινού οράματος.
Ο ΓΓ θα προεδρεύει της συνάντησης στο πλαίσιο της αποστολής των καλών του υπηρεσιών. Θα ακούει πάρα πολύ προσεκτικά επιζητώντας καθαρότητα απόψεων στις συνομιλίες.
Δεν θα υπάρξει διαπραγμάτευση στη Γενεύη, αλλά άτυπη συνάντηση, για να διακρίνουμε αν υπάρχουν στοιχεία κοινού οράματος για το μέλλον της νήσου. Ο ΓΓ θα είναι όχι μόνο ενεργά συμμετέχων στη συζήτηση, αλλά κατ’ ακρίβεια θα ακούει τα μέρη. Θα ακούει αυτά που θα του πουν κι αν κάτι φαίνεται μπερδεμένο θα επιμένει στη διευκρίνισή του, με στόχο την καθαρότητα. Και ελπίζει πως με καλή θέληση, αποφασιστικότητα και καλή τύχη η συνάντηση θα πετύχει το σκοπό της.
Καθώς δεν θα γίνει διαπραγμάτευση, δεν θα υπάρξουν και προσπάθειες από τον ΓΓ να γεφυρώνει τις διαφορές. Αν μπορεί να προσφέρει ιδέες που μπορούν να εξυπηρετήσουν το σκοπό θα το κάνει, αλλά δεν θα προσπαθήσει να γεφυρώσει τις διαφορές. Αυτό επαφίεται στις πλευρές να το κάνουν..
Η επόμενη κίνηση, μετά τη Γενεύη θα σχεδιαστεί αναλόγως των αποτελεσμάτων της άτυπης συνάντησης 5+1. Μάλιστα εκεί καλούνται οι συμμετέχοντες να εστιάσουν την προσοχή τους. Στις συναντήσεις που είχε η κ. Λουτ με τα εμπλεκόμενα μέρη συζητήθηκε το να υπάρχει κάποιου είδους ανακοίνωση μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης, πιθανόν και κοινό ανακοινωθέν, ωστόσο δεν έχει αποφασιστεί το περιεχόμενο.