Να καταστεί διεθνής κόμβος παραγωγής, εισαγωγής, εφαρμογής και μεταφοράς υδρογόνου σε άλλες χώρες της βορειοδυτικής Ευρώπης επιδιώκει να καταστεί το λιμάνι του Ρότερνταμ, το μεγαλύτερο της Ευρώπης, η οποία έχει θέσει στόχους παραγωγής 20 εκατομμυρίων τόνων υδρογόνου μέχρι το 2030.
Το λιμάνι επισκέφθηκε πρόσφατα ομάδα Κυπρίων δημοσιογράφων σε αποστολή που οργάνωσε η Πρεσβεία της Ολλανδίας στη Λευκωσία. Οι δημοσιογράφοι συνομίλησαν με τον συντονιστή του ενεργειακού προγράμματος υδρογόνου στο λιμάνι καθώς και με την εκπρόσωπο Τύπου και με εκπρόσωπο του προγράμματος ενεργειακής μετάβασης, οι οποίοι εξήγησαν λεπτομερώς το πως το λιμάνι θα καταστεί εισαγωγέας ενός δικτύου υδρογόνου μεγάλης κλίμακας σε όλο το λιμενικό συγκρότημα.
Ο κόμβος υδρογόνου θα επιτρέψει στο Ρότερνταμ να διατηρήσει τη θέση του ως σημαντικό ενεργειακό λιμάνι για τη βορειοδυτική Ευρώπη στο μέλλον.
Γιατί είναι σημαντικό το υδρογόνο
Ο ρόλος του υδρογόνου στις ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης αυξάνεται συνεχώς. Εκτός από την αντικατάσταση του φυσικού αερίου για την παραγωγή θερμότητας στη βιομηχανία, το υδρογόνο γίνεται δομικό στοιχείο στη βιώσιμη χημεία για την παραγωγή προϊόντων. Επιπλέον, το υδρογόνο εξελίσσεται σε σημαντικό φορέα ενέργειας στην αεροπορία και στη ναυτιλία, για βαριές οδικές μεταφορές και για παροχή θερμότητας σε νοικοκυριά και θερμοκήπια.
Το λιμάνι του Ρότερνταμ διερευνά αυτή τη στιγμή τις δυνατότητες εισαγωγής πράσινου υδρογόνου με περισσότερα από 150 έργα παγκοσμίως. Υπάρχουν ήδη συμφωνίες με 25 χώρες σε όλο τον κόσμο, μεταξύ αυτών τη Νορβηγία, την Ισπανία, τη Σκωτία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, τη Βραζιλία, την Αυστραλία και τη Ναμίμπια.
‘Oπως εξηγήθηκε στους Κύπριους δημοσιογράφους, το μεγαλύτερο μέρος του κόστους μεταφοράς σχετίζεται κυρίως με το να καταστεί το υδρογόνο κατάλληλο για μεταφορά.
Αναμένεται ότι η χωρητικότητα του τερματικού σταθμού για πράσινο υδρογόνο θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια.
Η μεγάλης κλίμακας χρήση υδρογόνου στη βιομηχανία μπορεί να μειώσει σημαντικά τις εκπομπές άνθρακα. Ένα δίκτυο υδρογόνου θα επιτρέψει επίσης στο λιμάνι να συνεχίσει να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο διεθνώς, καθώς και να παραμείνει ο κινητήρας της εθνικής οικονομίας.
Ο σχεδιασμός της ενεργειακής μετάβασης στο λιμάνι άρχισε εδώ και μια δεκαετία. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 13% των ενεργειακών αναγκών στην Ευρώπη και μεγάλο ποσοστό των βιομηχανικών αναγκών περνάει μέσα από το λιμάνι του Ρότερνταμ.
Το μεγαλύτερο στην Ευρώπη, κίνηση και στατιστικά
Το λιμάνι του Ρότερνταμ υποδέχεται δεκάδες χιλιάδες σκάφη τον χρόνο, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι τεράστια πλοία με εμπορευματοκιβώτια, λόγω του βάθους του.
Το ιστορικό λιμάνι, ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα εμπορικής ναυτιλίας στον κόσμο, λειτουργεί από τον 15ο αιώνα. Εκτείνεται σε δώδεκα χιλιάδες εκτάρια ή 42 χιλιόμετρα και χρειάζονται τρείς ώρες για να το διασχίσεις δια των εκβολών του ποταμού Μάας.
Φιλοξενεί τρείς και πλέον χιλιάδες εταιρείες με χίλιους πεντακόσιους εργαζόμενους. Είναι το 11ο μεγαλύτερο λιμάνι στον κόσμο, φιλοξενεί 30 και πλέον χιλιάδες σκάφη και 100 χιλιάδες φορτηγίδες, με επίκεντρο τον ενεργειακό τομέα, το οποίο αποτελεί το 50% της κίνησης του, κυρίως χημικά και πετρελαϊκά προιόντα.
Η εφαρμογή σε Κύπρο, προϋποθέσεις και τεχνικές δυσκολίες
Ο Ράντολφ Βέτερινγκς, συντονιστής του ενεργειακού προγράμματος υδρογόνου τόνισε τη σημασία του για την εμπορική ναυτιλία. Υπό κάποιες προϋποθέσεις, όπως για την ηλιακή και την αιολική ενέργεια, θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην Κύπρο. Χρειάζονται όμως εξήγησε, σημαντικές υποδομές και αυτό δεν ευνοεί μικρές χώρες.
Όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ έχει ήδη εκπονηθεί μια εθνική στρατηγική για πράσινο υδρογόνο από την ολλανδική εταιρεία Τrinomics την περίοδο 2022-2023, η οποία και παραδόθηκε στο κυπριακό Υπουργείο Ενέργειας.
Στην εκπόνηση της μελέτης συμμετείχαν και Κύπριοι εμπειρογνώμονες και καταγράφονται ιδέες και προτάσεις για αξιοποίηση του πράσινου υδρογόνου για λιμάνια, αεροδρόμια και βαρέα οχήματα μεταφοράς.
Σε εφαρμογή τέθηκε ένα πιλοτικό πρόγραμμα για λεωφορεία και φορτηγά, με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, και στόχος είναι η δημιουργία κέντρων ανεφοδιασμού με ηλεκτρόλυση, με την ενέργεια να αντλείται από ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά στην επαρχία Λάρνακας.
Στο παρόν στάδιο γίνεται προσπάθεια από ιδιωτικούς φορείς για προσφορές για μηχανές για μετατροπή βαρέων οχημάτων για να δέχονται υδρογόνο. Παράλληλα τα τελευταία 2-3 χρόνια καταβάλλονται προσπάθειες υποβολής πρότασης για χρηματοδότηση ενός οικοσυστήματος πράσινου υδρογόνου.
Όπως εξήγησαν στο ΚΥΠΕ ειδικο,ί η Κύπρος μπορεί να μην έχει την κλίμακα αγοράς που να είναι συμφέρουσα για παραγωγή ποσοτήτων, αλλά θα μπορούσε να λειτουργήσει ως διαμετακομιστικός σταθμός και γέφυρα Μέσης Ανατολής και Ευρώπης.
Ήδη ενδιαφέρον εκδήλωσαν ισραηλινές εταιρείες για εισαγωγή πράσινου υδρογόνου για να συμπληρώσουν τις δικές τους ποσότητες. Η Πρεσβεία της Ολλανδίας είχε οργανώσει εκδήλωση τον Ιούνιο του 2023 με συμμετοχή ειδικών από Ισραήλ , Μάλτα, Αίγυπτο, Ελλάδα και Κύπρο, κατά την οποία παρουσιάστηκαν προτάσεις για πράσινο υδρογόνο.
Πηγή: ΚΥΠΕ