Τρίτη, 25 Φεβρουαρίου, 2025
11 C
Limassol

Γιατί η εκλογή Μερτς σηματοδοτεί μια μεγάλη αλλαγή στις διατλαντικές σχέσεις

Οεν αναμονή καγκελάριος της Γερμανίας δεν περίμενε τα τελικά αποτελέσματα των εκλογών στη χώρα του χθες Κυριακή για να προαναγγείλει μια νέα εποχή στην Ευρώπη. Ήδη στις πρώτες του δηλώσεις ο Φρίντριχ Μερτς κατέστησε σαφές ότι η Ευρώπη θα πρέπει να σταματήσει πλέον να βασίζεται στην αμερικανική προστασία κάνοντας λόγο για την ανάπτυξη μιας «ανεξάρτητης ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής» που θα αντικαταστήσει το ΝΑΤΟ.

Αυτές οι δηλώσεις από τον στενό σύμμαχο των ΗΠΑ – και από τον Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος είναι γνωστό ότι είναι «ένθερμος ατλαντιστής» – θα ήταν αδιανόητες ακόμη και πριν από μερικούς μήνες. Όμως οι εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν προκαλέσει μια σεισμική μετατόπιση καθώς οι αλλαγές που συντελούνται στις διατλαντικές σχέσεις είναι πρωτοφανείς εδώ και 80 χρόνια από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις έχουν σοκαριστεί από την κυβέρνηση Τραμπ, η οποία υποδηλώνει ότι θα μπορούσε να ανακαλέσει τις εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ευρώπη που ίσχυαν από το 1945.

«Δεν θα πίστευα ποτέ ότι θα έπρεπε να πω κάτι τέτοιο σε τηλεοπτική εκπομπή, αλλά, μετά τις δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ την περασμένη εβδομάδα… είναι σαφές ότι αυτή η κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται πολύ για τη μοίρα της Ευρώπης», είπε ο Φρίντριχ Μερτς κατά τη διάρκεια ενός μετεκλογικού ντιμπέιτ την Κυριακή.

«Η απόλυτη προτεραιότητά μου θα είναι να ενισχύσω την Ευρώπη όσο το δυνατόν γρηγορότερα, ώστε, βήμα προς βήμα, να επιτύχουμε πραγματικά την ανεξαρτησία από τις ΗΠΑ», πρόσθεσε.

Ο Μερτς άφησε να εννοηθεί ότι η προσπάθεια ήταν τόσο επείγουσα που δεν ήταν σίγουρος για το αν οι ηγέτες της υπερατλαντικής συμμαχίας που θα συγκεντρωθούν για μια σύνοδο κορυφής τον Ιούνιο «θα συνεχίσουν να μιλούν για το ΝΑΤΟ στην τρέχουσα μορφή του ή αν θα πρέπει να δημιουργήσουμε μια ανεξάρτητη ευρωπαϊκή αμυντική ικανότητα πολύ πιο γρήγορα».

«Είμαστε κάτω από τόσο τεράστια πίεση και από τις δύο πλευρές που η απόλυτη προτεραιότητά μου τώρα είναι πραγματικά να δημιουργήσω ενότητα στην Ευρώπη», είπε ο Μερτς.

Αλλά η Γερμανία λείπει από τη δράση εδώ και αρκετό καιρό από την ευρωπαϊκή και παγκόσμια σκηνή. Η απερχόμενη κυβέρνηση αποδυναμώθηκε και αποσπάστηκε από φαύλους εσωτερικούς διαπληκτισμούς κάτι που εξόργισε τους Γερμανούς ψηφοφόρους – που ήθελαν επείγουσα εστίαση στην οικονομία και τη μετανάστευση – και τους Ευρωπαίους συμμάχους, απαιτώντας δράση για τη Ρωσία, την ασφάλεια και την άμυνα.

Σύμφωνα με τον Μερτς κορυφαία προτεραιότητα για τη Γερμανία είναι να δεσμευτεί εκ νέου διεθνώς.

Η χώρα είναι ήδη ο δεύτερος μεγαλύτερος χορηγός στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, μετά τις ΗΠΑ. Ο Μερτς θέλει να συνεχίσει αυτή την υποστήριξη, αλλά, σε αντίθεση με τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, είναι επιφυλακτικός σχετικά με την ιδέα να στείλει στρατιώτες στην Ουκρανία, για να υποστηρίξει μια ενδεχόμενη κατάπαυση του πυρός εκεί.

Αν και η Γερμανία λοιπόν, κατέληξε να προσφέρει περισσότερη βοήθεια από οποιονδήποτε άλλη χώρα από τους Ευρωπαίους γείτονές της – ένα «όχι» αυτή την στιγμή σε στρατιωτική βοήθεια, δεν σημαίνει ένα «όχι» για πάντα στη δέσμευση στρατευμάτων ή τη συμμετοχή σε οποιαδήποτε μορφή μπορεί να πάρει μια ευρωπαϊκή «δύναμη καθησυχασμού» στην Ουκρανία, σχολιάζει το δημοσίευμα.

Προς το παρόν όμως, οι στρατιώτες για τους οποίους ανησυχούν περισσότερο οι Γερμανοί είναι οι 35.000 Αμερικανοί, που σταθμεύουν στη χώρα τους, που τους κάνουν να αισθάνονται ασφαλείς.

Είναι πολύ ασυνήθιστο για την εξωτερική πολιτική να αποτελεί το κύριο μέλημα των ψηφοφόρων την ώρα των εκλογών. Αλλά στη Γερμανία το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε, παράλληλα με την οικονομία και τη μετανάστευση, αρκετοί ψηφοφόροι δήλωσαν ότι ανησυχούν για την ειρήνη στην Ευρώπη και αισθάνονται πολύ ανασφαλείς.

Και μπορεί η Ουκρανία να είναι αρκετά μακριά, αλλά οι Γερμανοί αισθάνονται μεγάλους κινδύνους από τη Ρωσία για δύο λόγους.

Πρώτον, η ποσότητα στρατιωτικού εξοπλισμού που έχει στείλει η χώρα τους στην Ουκρανία. Η ακροδεξιά, Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), με το σύνθημά της «Πρώτα η Γερμανία», έκανε εκστρατεία υπέρ του Βερολίνου να αποδεσμευτεί από το Κίεβο και να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία. Μια στρατηγική που δεν διαφέρει από αυτή του Ντόναλντ Τραμπ.

Δεύτερον, πολλοί στη Γερμανία πιστεύουν ότι αν η Ρωσία ήθελε πραγματικά να αποσταθεροποιήσει την Ευρώπη, μπορεί να μπει στον πειρασμό να χτυπήσει μία από τις Μεγάλες Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία) με κάποιον πύραυλο μεγάλου βεληνεκούς.

Η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο σε αντίθεση με τη Γερμανία διαθέτουν πυρηνικά. Ακόμη και ο συμβατικός στρατός της είναι θλιβερά υποστελεχωμένος και ανεπαρκής, οπότε η Γερμανία φοβάται ότι είναι ένας εύκολος στόχος. Πολύ περισσότερο εάν ο πρόεδρος Τραμπ, κάνει τις προειδοποιήσεις του πράξη και αποσύρει τους ενεργούς στρατιώτες του από τη Γερμανία, αφού έχει δεσμευτεί να μειώσει σημαντικά την παρουσία των αμερικανικών στρατευμάτων στην Ευρώπη συνολικά.

Η γερμανική αίσθηση βαθιάς εσωτερικής ανασφάλειας ώθησε τον Φρίντριχ Μερτς να δηλώσει την περασμένη εβδομάδα ότι θα κοιτούσε προς τη Γαλλία και τη Βρετανία με σκοπό να σχηματίσουν μια ευρωπαϊκή πυρηνική ομπρέλα και να αντικαταστήσει τις πυρηνικές εγγυήσεις των ΗΠΑ. Όπως σχολιάζει το BBC, αυτή η ιδέα είναι εύκολη να ειπωθεί κατά την προεκλογική καμπάνια, στην πραγματικότητα όμως είναι εξαιρετικά περίπλοκη – περιλαμβάνει ζητήματα ικανοτήτων, δέσμευσης και ελέγχου.

Ο Φρίντριχ Μερτς θα χρειαστεί πολλά χρήματα για τα σχέδιά του και η οικονομία της Γερμανίας αυτή την στιγμή βρίσκεται σε ύφεση.

Πρέπει επίσης να καταλήξει σε συμφωνία με τον εταίρο ή τους εταίρους, με τους οποίους θα σχηματίσει την επόμενη γερμανική κυβέρνηση – καθώς και με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο που ίσως να μην επιθυμούν να «χτυπήσουν» τόσο σκληρά τις ΗΠΑ.

Αυτές οι εκλογές μπορεί να προμηνύουν ισχυρότερη ηγεσία από τη Γερμανία αλλά η υπόλοιπη Ευρώπη είναι έτοιμη για κάτι τέτοιο;

Πηγή: skai.gr